น้องไอริช เซตเทอร์มีความรักต่อทุกคน แต่อาจไม่เหมาะกับทุกบ้าน น้องมีพลังล้นเหลือและต้องการออกกำลังกายอย่างน้อยวันละ 1 ชั่วโมง สนามหญ้าขนาดใหญ่ที่ปลอดภัยหรือพื้นที่กว้างให้วิ่งเล่นเป็นสิ่งสำคัญ เช่นเดียวกับครอบครัวที่กระฉับกระเฉงซึ่งจะพาน้องไปทำกิจกรรมต่างๆ ด้วยเสมอ น้องอาจเป็นโรคกลัวการพลัดพรากหรือมีพฤติกรรมทำลายข้าวของ ถ้าถูกทิ้งไว้ตามลำพัง

น้องไอริช เซตเทอร์มี 2 ประเภทคือ สายตระกูลโชว์และสายตระกูลล่าเนื้อ โดยสายโชว์จะมีขนาดตัวที่ใหญ่และหนักกว่าสายล่าเนื้อ และมีขนที่หนากว่า ทั้งสองประเภทล้วนตรงตามมาตรฐานสายพันธุ์ ไม่ว่าจะมีขนาดและขนแบบไหน น้องไอริช เซตเทอร์ควรมีความสามารถตามธรรมชาติในการเป็นสุนัขล่าเนื้อ

นอกจากความสามารถในการล่าแล้ว น้องไอริช เซตเทอร์ยังมีความสามารถโดดเด่นในกิจกรรมอื่นๆ อีกมากมาย เช่น การเชื่อฟัง, แรลลี่, การติดตามรอยและการแข่งขันความว่องไว ด้วยนิสัยอันแสนดี น้องจึงเหมาะเป็นอย่างยิ่งที่จะเป็นสุนัขบำบัด โดยสามารถพบเห็นน้องในสถานพักฟื้น, บ้านพักคนชรา และโรงพยาบาลเด็ก ซึ่งน้องจะมอบความอบอุ่น, ความสนุกสนาน และความรักให้กับทุกคนที่นั่น

น้องไอริช เซตเทอร์เป็นที่รู้จักในเรื่องความฉลาด แต่ในขณะเดียวกันน้องก็ซุกซน, แสบซ่าและชอบทำตามใจตัวเองอยู่บ้าง การฝึกน้องจึงต้องอาศัยความอดทนและความสม่ำเสมอสูง น้องเป็นสายพันธุ์ที่โตช้า จึงจะมีความกระฉับกระเฉงและระดับกิจกรรมเหมือนลูกสุนัขไปอีกหลายปี หรือแม้กระทั่งตลอดชีวิต ไม่น่าแปลกใจเลยที่น้องจะเป็นเพื่อนเล่นที่ดีเยี่ยมสำหรับเด็กโตที่ร่างกายแข็งแรง แต่อาจเป็นภาระหนักเกินไปสำหรับเด็กเล็กที่อาจเสียหลักล้มได้ง่ายเมื่อเล่นด้วย

น้องไอริช เซตเทอร์เป็นที่รักของทั้งดาราภาพยนตร์, ประธานาธิบดี และคนทั่วไปที่ชื่นชอบจิตวิญญาณอันเปี่ยมสุขของน้อง น้องเป็นเพื่อนที่ยอดเยี่ยม ช่วยให้คุณแข็งแรงและรู้สึกขบขันได้เสมอ

– เข้ากับเด็กได้ดี น้องไอริช เซตเทอร์เข้ากับเด็ก ๆ ได้ดี น้องใจเย็นและอดทนกับเด็ก ทำให้เป็นเพื่อนเล่นที่ยอดเยี่ยมสำหรับพวกเขา

– ร่างกายแข็งแรงและชอบเล่นสนุก น้องเป็นสุนัขที่ต้องการออกกำลังกายมาก น้องชอบเล่นคืนของ, ชวนเดินเล่น, และวิ่งเล่นในสนาม

– ต้องการการดูแลขนเป็นพิเศษ น้องไอริช เซตเทอร์มีขนยาวและไหลลื่นที่ต้องการการแปรงขนเป็นประจำ ควรแปรงขนทุกวันเพื่อป้องกันการพันกัน และควรพาไปร้านตัดแต่งขนทุก 2-3 เดือนเพื่ออาบน้ำและตัดขน

โดยรวมแล้ว น้องไอริช เซตเทอร์เป็นสุนัขที่ยอดเยี่ยม เป็นเพื่อนที่ดีเลิศสำหรับคนทุกวัย น้องเป็นมิตร, ฉลาด, ซื่อสัตย์ และรักใคร่ หากคุณกำลังมองหาสุนัขขนาดใหญ่ที่แข็งแรง กระฉับกระเฉง และจะรักคุณโดยไม่มีเงื่อนไข น้องไอริช เซตเทอร์เป็นตัวเลือกที่เหมาะสมอย่างยิ่ง

ในช่วงแรก ๆ น้องไอริช เซตเทอร์มักถูกเรียกว่าสแปเนียลสีแดง ซึ่งอาจเป็นเบาะแสถึงต้นตระกูลของน้อง หรือเรียกในภาษาเกลิคว่า “modder rhu” ซึ่งแปลว่า “สุนัขสีแดง” สมัยก่อน น้องมักจะมีขนสีขาวและแดงแทนที่จะเป็นสีแดงเข้มทึบอย่างที่เราเห็นในทุกวันนี้ บางตัวที่ถูกเรียกว่า “shower of hail” จะมีสีแดงพร้อมจุดขนขาวเล็ก ๆ กระจายอยู่บนขน

เอิร์ลแห่งเอนนิสคิลเลนแห่งไอร์แลนด์อาจเป็นผู้ริเริ่มกระแสความนิยมในสุนัขที่มีขนสีแดงเข้ม เขาเลี้ยงแต่น้องไอริช เซตเตอร์สีแดงล้วนตั้งแต่ปี 1812 เป็นต้นไป

ผู้เพาะพันธุ์ชาวไอริชที่มีชื่อเสียงในสมัยนั้นซึ่งชอบน้องขนสีแดง ได้แก่ เจสัน แฮซซาร์ด แห่งทิมาสเกีย ในเคาน์ตี้ เฟอร์มานา และเซอร์ เซนต์ จอร์จ กอร์

น้องไอริช เซตเทอร์ตัวแรกที่ถูกนำเข้าไปยังสหรัฐอเมริกา มีชื่อว่า เอลโช ในปี 1875 น้องไม่เพียงแต่โด่งดังในสนามประกวดเท่านั้น แต่ยังเป็นดาวเด่นในการล่าอีกด้วย น้องไอริช เซตเทอร์ตัวแรกที่ได้รับการจดทะเบียนโดยสมาคมสุนัขอเมริกัน (AKC) มีชื่อว่า แอดมิรัล ในปี 1878 น้องไอริช เซตเทอร์ได้กลายเป็นหนึ่งในสายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมสูงสุดในอเมริกาและเป็นตัวเลือกยอดฮิตในการประกวดอย่างรวดเร็ว

ระหว่างปี 1874 ถึง 1948 มีน้องไอริช เซตเทอร์ถึง 760 ตัวที่ได้รับตำแหน่งแชมป์การประกวด ในขณะที่มีเพียง 5 ตัวเท่านั้นที่ได้รับตำแหน่งแชมป์การล่า นี่ทำให้นักเลี้ยงน้องไอริช เซตเทอร์บางคนตื่นตระหนกและเรียกร้องให้ฟื้นฟูสายพันธุ์นี้เพื่อให้กลับไปเป็นสุนัขล่าอย่างเช่นเดิม

ในปัจจุบัน จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่จะเห็นน้องไอริช เซตเทอร์สองแบบ คือแบบประกวดที่มีขนาดใหญ่และหนักกว่า และแบบล่าที่ผอมบางและเพรียวกว่า ความนิยมของน้องไอริช เซตเทอร์พุ่งสูงขึ้นในยุค 60 และ 70 จากการปรากฏตัวในหนังสือและภาพยนตร์เรื่อง Big Red รวมถึงการที่ประธานาธิบดี นิกสัน นำน้องไอริช เซตเทอร์ ชื่อ คิง ทิมาโฮ เข้าไปอยู่ในทำเนียบขาว

ปัจจุบัน น้องไอริช เซตเทอร์อยู่ในอันดับที่ 68 จากสายพันธุ์สุนัข 155 สายพันธุ์ที่ได้รับการยอมรับโดยสมาคมสุนัขอเมริกัน (AKC)

ไอริช เซตเทอร์ชอบผู้คนและมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี แม้ว่าน้องอาจจะไม่ใช่สุนัขเฝ้าบ้านที่ดีนัก แต่ก็มีหลายครั้งที่น้องก้าวเข้ามาปกป้องครอบครัวเมื่อจำเป็น อย่างไรก็ตาม น้องเป็นสุนัขเฝ้าบ้านที่ดีเยี่ยมและจะเห่าเตือนเมื่อมีแขกหรือผู้บุกรุก

น้องไอริช เซตเทอร์จะค่อยๆ โตเต็มวัยและยังคงมีความกระตือรือร้นเหมือนลูกสุนัขไปอีกหลายปีหรืออาจจะตลอดชีวิต อารมณ์และพฤติกรรมของน้องขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น พันธุกรรม, การฝึกและการเลี้ยงดู

เหมือนสุนัขทุกพันธุ์ ลูกสุนัขไอริช เซตเทอร์ควรได้รับการเลี้ยงดูให้เข้าสังคมตั้งแต่ยังเล็ก เพื่อให้ได้เจอกับผู้คน สถานที่ และเสียงที่หลากหลาย ซึ่งจะช่วยให้น้องเติบโตขึ้นมาเป็นสุนัขที่มั่นคงทางอารมณ์ นอกจากนี้ การพาน้องไปเข้าชั้นเรียนลูกสุนัขเบื้องต้นก็เป็นอีกวิธีที่ดีในการเริ่มต้น การเชิญแขกมาเยี่ยมเยียนบ่อยๆ และพาน้องไปสวนสาธารณะ ห้างสรรพสินค้าที่อนุญาตให้พาสุนัขเข้า หรือแม้แต่เดินเล่นอย่างผ่อนคลายเพื่อพบปะเพื่อนบ้าน ก็จะช่วยให้น้องพัฒนาทักษะในการเข้าสังคมได้ดียิ่งขึ้น

ภาวะสะโพกเคลื่อน (Hip Dysplasia) สภาวะทางพันธุกรรมที่กระดูกสะโพกไม่เข้ารูปกับข้อต่อ อาจมีอาการเจ็บและเดินกะเผลก ซึ่งต้องตรวจและประเมินจากแพทย์

โอสติโอคอนดริติสดิสซีแคนส์ (Osteochondritis Dissecans – OCD) อาการปวดและข้ออักเสบ เนื่องจากพัฒนาการที่ผิดปกติของกระดูกอ่อน บางครั้งอาจเดินกะเผลก ตรวจพบได้ตั้งแต่ 4-9 เดือน

ต่อมไทรอยด์ทำงานต่ำ (Hypothyroidism) ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำผิดปกติ อาการเริ่มแรกอาจเป็นการเป็นหมัน และอาการรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ จนกลายเป็นโรคไทรอยด์ รักษาได้โดยการกินยาตลอดชีวิต

ภาวะพร่องเม็ดเลือดขาว (Canine Leukocyte Adhesion Deficiency – CLAD) ความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน ควรตรวจเช็คก่อนขยายพันธุ์

โรคลมชัก (Epilepsy) อาการชักเนื่องจากความผิดปกติของระบบประสาท แบ่งเป็นหลายชนิดและสามารถควบคุมได้ด้วยยา

ภาวะจอประสาทตาเสื่อมแบบไม่กลับคืน (Progressive Retinal Atrophy – PRA) ความเสื่อมของจอประสาทตา ซึ่งไม่สามารถรักษาให้หายได้ แต่สุนัขยังคงมีชีวิตที่มีความสุขได้แม้จะมองไม่เห็น

ไฮเปอร์โทรฟิกออสทีโอดิสโทรฟี (Hypertrophic Osteodystrophy – HOD) ผลจากการกินอาหารไปรเทนและแคลเซียมมากเกินไป พบในลูกสุนัข 4-8 เดือน อาการเช่น เดินกะเผลก ไม่กินอาหาร อ่อนเพลีย ข้ออักเสบ รักษาด้วยยา แต่บางครั้งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต

กระเพาะอาหารบิดและอาหารไม่ย่อย (Bloat/Gastric Torsion) อาการท้องมาน กระเพาะอาหารบิดตัว พบบ่อยในสุนัขขนาดใหญ่ที่กินอาหารจำนวนมากในมื้อเดียว กินเร็ว หรือออกกำลังอย่างหนักหลังกินอาหาร เป็นภาวะฉุกเฉินที่อันตรายถึงชีวิต

พาโนสไตติส (Panosteitis) เป็นโรคที่เกี่ยวกับกระดูกในสุนัขพันธุ์ขนาดใหญ่ ทำให้เดินกะเผลกหรือปวดขา เป็นผลมาจากการอักเสบของกระดูก มักเกิดในช่วงอายุ 1-6 เดือน ไม่มียารักษา แต่จะหายเป็นปกติภายหลัง

น้องต้องได้ออกกำลังกายอย่างน้อยวันละ 1 ชั่วโมง เช่นการวิ่งเล่นอย่างอิสระ ซึ่งเป็นวิธีออกกำลังที่ดีที่สุดสำหรับน้อง เพื่อระบายพลังงานอันมหาศาล น้องยังเป็นเพื่อนออกกำลังกายที่ยอดเยี่ยมสำหรับการวิ่งจ๊อกกิ้งหรือปั่นจักรยาน การเดินเล่นยาวๆ เล่นงับของ ว่ายน้ำ และแน่นอนว่าการล่าเนื้อก็เป็นอีกวิธีหนึ่งในการออกกำลังกายที่เหมาะสำหรับน้องไอริช เซตเทอร์

สำหรับลูกสุนัขไอริช เซตเทอร์นั้น มีความต้องการในการออกกำลังกายที่แตกต่างออกไป ตั้งแต่ 2-4 เดือน ควรพาน้องไปโรงเรียนสอนลูกสุนัข (puppy kindergarten) สัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง และเล่นกับน้องในสนามหญ้า วันละ 15-20 นาที ทั้งตอนเช้าและเย็น โดยโยนลูกบอลให้น้องไล่จับ

จาก 4 -6 เดือน ให้พาน้องไปเรียนเชื่อฟังคำสั่งเบื้องต้นทุกสัปดาห์ และพาน้องเดินเล่นวันละครึ่งไมล์ พร้อมเวลาเล่นในสนาม จาก 6 เดือน – 1 ปี ให้เล่นโยนลูกบอลหรือฟริสบีให้น้องวิ่งไล่จับได้นานถึง 40 นาที ในตอนเช้าหรือเย็นที่อากาศเย็นสบาย ไม่ใช่ตอนที่แดดจัด และค่อยๆ เพิ่มระยะในการเดินเล่นทีละน้อย

หลังจากน้องอายุ 1 ปีแล้ว น้องจะสามารถวิ่งออกกำลังกายไปพร้อมกับคุณได้ โดยควรเริ่มจากระยะสั้นๆ ก่อน ไม่เกิน 1 ไมล์ และวิ่งบนพื้นนุ่มอย่างหญ้าหรือดิน พร้อมพักเป็นระยะ เมื่อน้องแข็งแรงและโตเต็มวัยมากขึ้น ค่อยๆ เพิ่มระยะทางและเวลาในการวิ่ง ทั้งหมดนี้จะช่วยปกป้องกระดูกและข้อต่อที่กำลังเจริญเติบโตของน้อง

น้องไอริช เซตเทอร์เป็นสุนัขที่ฉลาดและเชื่อฟังคำสั่งได้ดี แต่การฝึกน้องจำเป็นต้องอาศัยความอดทนและความสม่ำเสมอ คุณต้องเป็นผู้นำที่หนักแน่นสำหรับน้องโดยไม่ใช้ความรุนแรง

การฝึกที่สำคัญสำหรับน้องไอริช เซตเตอร์คือ การป้องกันความเบื่อหน่าย เพราะน้องมักประสบกับภาวะสมาธิสั้น ให้ช่วยน้องจดจ่อโดยการทำกิจกรรมให้น้องสนุกไปด้วย ใช้วิธีการเสริมแรงบวก เช่น การชมเชย ให้รางวัล และเล่นกับน้อง และหลีกเลี่ยงท่าทางซ้ำซาก

การฝึกขับถ่ายเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับลูกสุนัขไอริช เซตเทอร์ เพราะน้องเป็นสุนัขขี้สงสัยและชอบเอาจมูกหรือปากไปสำรวจทุกอย่าง การฝึกขับถ่ายจะช่วยป้องกันน้องและสิ่งของในบ้านไม่ให้เกิดอันตรายเมื่อคุณไม่อยู่

น้องไอริช เซตเทอร์ส่วนใหญ่จะฝึกขับถ่ายได้ง่าย ขอแค่ต้องสม่ำเสมอ มีตารางเวลา และเข้มงวดกับการฝึก สิ่งสำคัญที่สุดคือ การฝึกขับถ่ายเป็นกระบวนการที่ใช้เวลา ลูกสุนัขไอริช เซตเทอร์อาจเข้าใจว่าต้องไปขับถ่ายที่ไหน แต่อาจยังคุมกลั้นการขับถ่ายไม่ได้จนกว่าจะอายุ 4 เดือนหรือมากกว่า

หากไม่แน่ใจว่าน้องอ้วนไปหรือเปล่า ก็ให้ลองดูด้วยวิธี “eye test” และ “hands-on test” โดย “eye test” คือมองน้องจากด้านบน ควรจะเห็นเอวชัดเจน ส่วน “hands-on test” ให้เอามือแตะหลังของน้อง จากนั้นเลื่อนมือไปยังซี่โครงน้อง ควรจะสามารถรู้สึกถึงซี่โครงได้ แต่ไม่ควรมองเห็นมันชัดเจนจนเกินไป โดยไม่ต้องออกแรงกดมาก หากซี่โครงคลำไม่ค่อยได้ แปลว่าน้องควรได้รับอาหารน้อยลงและออกกำลังมากขึ้น

อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับการให้อาหารน้องไอริช เซตเทอร์ได้ที่บทความเรื่องแนวทางการเลือกซื้ออาหารที่ถูกต้อง, วิธีการให้อาหารลูกสุนัข, และการให้อาหารสุนัขโต

ในการนำน้องไปประกวด เจ้าของมักจะตกแต่งขนให้ความโดดเด่นกับใบหน้าและลำคอ ตัดแต่งขนให้กลมกลืนไปกับเค้าโครงตามธรรมชาติของน้อง ควรแปรงขนน้องอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง เพื่อให้ขนสะอาดและไม่พันกัน นอกจากนี้หลังจากที่น้องไปเดินป่าหรือออกไปวิ่งเล่นข้างนอก ควรตรวจดูขนของน้องว่ามีหญ้าหรือสิ่งสกปรกติดมาหรือเปล่า

น้องไม่จำเป็นต้องอาบน้ำบ่อย เพียงปีละ 2-3 ครั้ง เว้นแต่ขนของน้องจะสกปรกและมีกลิ่นมาก ตราบใดที่คุณหมั่นแปรงขนให้น้องเป็นประจำ อย่างไรก็ตามหากคุณต้องการอาบน้ำให้น้องบ่อยกว่านั้น ก็สามารถทำได้ตามต้องการ โดยใช้แชมพูสำหรับสุนัขโดยเฉพาะ เพื่อหลีกเลี่ยงการทำให้ขนและผิวของน้องแห้งกร้าน

สุนัขทุกสายพันธุ์ที่มีหูห้อย รวมถึงน้องไอริช เซตเทอร์ มักมีปัญหาเรื่องหูอักเสบได้ง่าย ควรตรวจเช็คหูน้องทุกสัปดาห์ และเช็ดด้วยสำลีชุบน้ำยาทำความสะอาดหูตามคำแนะนำของสัตวแพทย์ ห้ามใช้ไม้พันสำลีแหย่เข้าไปในรูหูลึกๆ เด็ดขาด เพราะอาจทำให้หูของน้องบาดเจ็บได้ หากได้กลิ่นเหม็น ดูแดง หรือน้องส่ายหัวและเกาหูบ่อยๆ อาจเป็นสัญญาณของการติดเชื้อที่หู ควรพาน้องไปพบสัตวแพทย์

แปรงฟันให้น้องอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง เพื่อขจัดคราบหินปูน และแบคทีเรียสะสม ยิ่งแปรงฟันให้น้องทุกวันก็ยิ่งช่วยป้องกันโรคเหงือกอักเสบและกลิ่นปากได้ดียิ่งขึ้น

ถ้าน้องไม่ชอบเดินเล่นจนเล็บสึก ควรตัดเล็บให้น้องเดือนละ 1-2 ครั้ง เพื่อไม่ให้เล็บยาวจนเกินไปจนทำให้ขาของน้องอยู่ในท่าที่ผิดปกติ และป้องกันไม่ให้ขาของคุณถูกข่วนเวลาน้องกระโดดขึ้นมาทักทายด้วยความตื่นเต้น

ฝึกให้ลูกสุนัขไอริช เซตเทอร์คุ้นเคยกับการแปรงขนและตรวจร่างกายตั้งแต่เด็ก ควรสัมผัสบริเวณเท้าของน้องบ่อยๆ เพราะน้องมักไวต่อการสัมผัสที่เท้า และควรตรวจดูภายในปาก หู ให้การแปรงขนเป็นประสบการณ์ที่ดีสำหรับน้อง เต็มไปด้วยคำชม และรางวัล เพื่อเป็นการปูทางไปสู่การตรวจร่างกายทางสัตวแพทย์และดูแลสุขภาพที่ง่ายดายเมื่อน้องโตขึ้น

ระหว่างแปรงขน ควรตรวจดูร่างกายน้องไปด้วยว่ามีแผล ผื่นคัน หรือสัญญาณการติดเชื้อ เช่น ผิวหนังบวมแดง, เจ็บ หรืออักเสบหรือไม่ โดยเฉพาะบริเวณหู จมูก ปาก ตา และเท้า น้องควรมีดวงตาใสไม่แดงและไม่มีขี้ตา การเช็คร่างกายน้องเป็นประจำทุกสัปดาห์จะช่วยให้คุณพบปัญหาสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นได้ตั้งแต่เนิ่นๆ

สอนลูกๆ ไม่ให้เข้าไปยุ่งเวลาที่น้องกำลังกินข้าวหรือหลับ และห้ามพยายามแย่งอาหารจากปากน้องโดยเด็ดขาด สุนัขทุกตัว ไม่ว่าจะเป็นมิตรขนาดไหนก็ตาม ก็ไม่ควรถูกทิ้งให้อยู่กับเด็กตามลำพังโดยไม่มีผู้ใหญ่ดูแล น้องไอริช เซตเทอร์เข้ากับสุนัขตัวอื่นๆ ในบ้านได้ดี รวมถึงแมวด้วย โดยเฉพาะถ้าได้เลี้ยงด้วยกันมาตั้งแต่เด็ก แต่เนื่องจากน้องถูกเพาะพันธุ์มาเพื่อล่านกโดยเฉพาะ ก็อาจมองนกที่คุณเลี้ยงเป็นเหยื่อที่ต้องไล่ล่าได้