คู่มือฉุกเฉินเลือกอาหารแมวโรคไตที่ถูกต้อง

หมายเหตุสำคัญ: บทความนี้ให้ข้อมูลทั่วไป ไม่สามารถทดแทนคำวินิจฉัยหรือคำแนะนำจากสัตวแพทย์ได้
หากน้องมีอาการผิดปกติ เบื่ออาหาร ซึม อาเจียน หรือสงสัยว่าเป็นโรคไต ควรพาไปตรวจและปรึกษาสัตวแพทย์ก่อนปรับอาหารหรือใช้อาหารเสริมใด ๆ เสมอ
และ “อาหารที่เหมาะสม” คือหนึ่งในเครื่องมือสำคัญมากที่ช่วยสนับสนุนการรักษาที่สัตวแพทย์แนะนำอาหารเฉพาะทางเป็น ส่วนหนึ่งของแผนการรักษา ที่ช่วยลดภาระงานของไต ควบคุมของเสีย และช่วยให้น้องรู้สึกดีขึ้นได้
ทำความเข้าใจโรคไตในแมวและโภชนาการที่จำเป็น (The Education)
โรคไตวายเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease – CKD) คือภาวะที่ไตทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ทำให้ไม่สามารถกรองของเสียออกจากเลือดได้เหมือนเดิม
ผลลัพธ์คือของเสียสะสม ร่างกายเสียสมดุลน้ำ น้องรู้สึกพะอืดพะอม เบื่ออาหาร ซึม และเหนื่อยง่าย
สัตวแพทย์แบ่งโรคไตเป็น 4 ระยะตามเกณฑ์ IRIS ซึ่งแต่ละระยะต้องดูแลไม่เหมือนกัน การทราบค่าตรวจเลือดจะช่วยเลือกอาหารได้เหมาะสมที่สุด
IRIS Stage 1–4 ใช้ค่าตรวจเลือด/ปัสสาวะประกอบ (เช่น Creatinine, SDMA, UPC) เพื่อกำหนดแผนอาหารและการติดตามผลที่เหมาะสม
ทำไมอาหารถึงสำคัญ?
- ควบคุมฟอสฟอรัส (Phosphorus Restriction): ฟอสฟอรัสสูงทำให้ไตเสื่อมเร็วขึ้น เพราะไตที่อ่อนแอไม่สามารถกำจัดฟอสฟอรัสส่วนเกินได้ → อาหารโรคไตต้องควบคุมฟอสฟอรัสให้ต่ำมาก
(โดยทั่วไป ~0.2–0.5% DM* ขึ้นกับสูตร/ระยะโรค) - โปรตีนคุณภาพสูงแต่ควบคุมปริมาณ: โปรตีนจำเป็นต่อกล้ามเนื้อ แต่เมื่อย่อยเกิดยูเรียที่ไตต้องกำจัด จึงควบคุมปริมาณให้พอเหมาะและเลือกแหล่งโปรตีนคุณภาพสูง เพื่อป้องกันการสูญเสียกล้ามเนื้อ
- เพิ่มความชุ่มชื้น (Hydration): แมวโรคไตขาดน้ำง่าย อาหารเปียกช่วยเพิ่มปริมาณน้ำโดยไม่ต้องบังคับดื่ม
- เสริมโอเมก้า-3 (EPA/DHA): อาจช่วยลดภาวะการอักเสบและสนับสนุนการทำงานของไตในแมวบางราย
*DM = Dry Matter Basis (หน่วยเทียบสารอาหารจากน้ำหนักแห้ง)
อ่านเพิ่ม: อาการโรคไตในแมวที่ทาสควรรู้เร็วที่สุด
เกณฑ์การเลือกอาหารแมวโรคไตคุณภาพสูง (Selection Criteria)
| สารอาหาร | อาหารแมวทั่วไป | อาหารแมวโรคไต (Renal Diet) | เหตุผล/ผลที่คาดหวัง |
|---|---|---|---|
| ฟอสฟอรัส | สูง | ต่ำมาก (ราว 0.2–0.5% DM) | ลดความเสี่ยงฟอสเฟตในเลือดสูง ชะลอการเสื่อมของไต |
| โปรตีน | สูง | จำกัดปริมาณ แต่เลือกคุณภาพสูง | ลดของเสีย (ยูเรีย) แต่ยังคงมวลกล้ามเนื้อ |
| โซเดียม | ปกติ/สูง | ต่ำ | ช่วยควบคุมความดันโลหิตในแมว CKD |
| ความชื้น | ต่ำ (อาหารเม็ด) | สูง (อาหารเปียก) | ลดภาวะขาดน้ำ ช่วยให้ไตทำงานง่ายขึ้น |
| โอเมก้า-3 | ไม่เน้น | เสริม | สนับสนุนการอักเสบให้น้อยลงในบางราย |
เพราะแต่ละระยะ (Stage 1–4) ต้องใช้สูตรต่างกัน บางสูตรโปรตีนต่ำเกินไปสำหรับแมวผอม
และควรดูผลเลือด (Creatinine, BUN, Phosphorus, SDMA) ร่วมก่อนตัดสินใจ
รีวิวผลิตภัณฑ์อาหารแมวโรคไตยอดนิยม
อาหารโรคไตมักไม่น่ากินเท่าอาหารทั่วไป จึงต้องหา “ตัวที่น้องยอมกินจริง” พี่คัด 4 ยี่ห้อเด่นที่คนเลี้ยงและคลินิกนิยม
1) Hill’s Prescription Diet k/d Kidney Care
- มีงานวิจัยรองรับเยอะ ความน่ากินสูง โดยเฉพาะสูตรอาหารเปียกแบบครีมมี่
- มีหลายรส (ไก่/ปลา/เนื้อ) และมีสูตร Early Stage & Advanced Stage
2) Royal Canin Renal Support (A/S/T/F)
- ตัวเลือกกลิ่น/เนื้อสัมผัสหลากหลาย เพื่อลดโอกาสเบื่ออาหาร
- ความน่ากินดีมาก โดยเฉพาะอาหารเปียก โปรตีน/ฟอสฟอรัสคุมเข้ม
3) Kattovit Renal
- ราคาย่อมเยา น่ากินดี มีอาหารเปียกแบบซอง ใช้สะดวก
4) Vetlife Renal
- ใช้โปรตีนคุณภาพสูง คุมฟอสฟอรัสดี นิยมในบางคลินิก
เลือกยังไงให้เป๊ะ?
- เริ่มต้น: Hill’s หรือ Royal Canin
- แมวเลือกกิน/เบื่ออาหาร: Royal Canin (A/S/T/F) หรือ Kattovit
- อาหารหลัก: เน้นอาหารเปียกเสมอ เพิ่มน้ำได้มากกว่าชัดเจน
เคล็ดลับการให้อาหารและการดูแลเพิ่มเติม (Tips & Extra Care)
1) วิธีเปลี่ยนอาหารอย่างปลอดภัย
- สัปดาห์ที่ 1 → โรคไต 10% + อาหารเดิม 90%
- สัปดาห์ที่ 2 → 25% / 75%
- สัปดาห์ที่ 3 → 50% / 50%
- สัปดาห์ที่ 4 → เพิ่มจนถึง 100%
ถ้าน้องไม่ยอมกิน กลับไปสูตรเดิมก่อนดีกว่าปล่อยให้อดอาหาร
2) วิธีเพิ่มความอยากอาหาร
- อุ่นอาหารเปียกให้อุ่นเท่าร่างกาย
- ปรับชามให้ตื้นขึ้นหรือยกชามสูงเล็กน้อย
- แบ่งเป็นมื้อเล็ก ๆ หลายมื้อ
- ผสมน้ำอุ่นเล็กน้อยเพื่อเพิ่มกลิ่น
3) อาหารเสริมที่เกี่ยวข้อง
- Phosphate Binders – ตัวจับฟอสฟอรัส: เหมาะกับแมวที่มีฟอสฟอรัสในเลือดสูงแม้กินอาหารโรคไตแล้ว
ดู Ipakitine / Renalzin - วิตามินบี (B-Complex): ชดเชยวิตามินที่สูญเสียไปกับปัสสาวะ
ดูวิตามินบีสำหรับแมว
อาหารเสริม/ยาทั้งหมดควรใช้ภายใต้คำแนะนำของสัตวแพทย์และติดตามค่าตามนัด
4) ติดตามผลการรักษา
- ตรวจเลือด: BUN, Creatinine, SDMA, Phosphorus
- ตรวจปัสสาวะ: USG, UPC
- ปรับสูตรอาหารตามที่สัตวแพทย์แนะนำเท่านั้น
สรุป
- ควบคุมฟอสฟอรัสให้อยู่ในระดับต่ำ
- โปรตีนคุณภาพสูงแต่พอเหมาะ
- เน้นอาหารเปียกเพื่อเพิ่มน้ำ
- ตรวจติดตามกับสัตวแพทย์สม่ำเสมอ
การเลือกอาหารที่ถูกต้องวันนี้ = ช่วยมอบคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นให้น้องในวันหน้า
FAQ – คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับอาหารแมวโรคไต
อาหารโรคไตต่างจากอาหารทั่วไปอย่างไร?
อาหารโรคไตมีฟอสฟอรัสต่ำ โปรตีนคุณภาพสูงในปริมาณพอเหมาะ และความชื้นสูง เพื่อช่วยลดภาระไต
แมวไม่ยอมกินอาหารโรคไต ทำอย่างไรดี?
อุ่นอาหาร ผสมกับอาหารเดิม เปลี่ยนรสชาติ/เนื้อสัมผัส หรือปรึกษาสัตวแพทย์เรื่องยากระตุ้นความอยากอาหาร
อาหารเปียกจำเป็นไหม?
สำคัญมาก เพราะช่วยเพิ่มปริมาณน้ำ ลดภาวะขาดน้ำ และลดภาระไต
ใช้ Phosphate Binders เองได้ไหม?
ไม่ควร ต้องให้สัตวแพทย์ประเมินค่าฟอสฟอรัสก่อนและติดตามผลตามนัด
ระยะเริ่มต้นต้องกินอาหารโรคไตเลยไหม?
ส่วนใหญ่เริ่มตั้งแต่ Stage 2 ขึ้นไป โดยเน้นควบคุมฟอสฟอรัสเป็นหลัก ทั้งนี้ให้สัตวแพทย์เป็นผู้พิจารณา
แมวโรคไตกินทูน่าได้ไหม?
ไม่ควรเป็นทูน่าล้วนหรือปริมาณมาก เพราะฟอสฟอรัสค่อนข้างสูง
ถ้าน้องไม่ยอมแตะอาหารเลย ทำอย่างไร?
ห้ามปล่อยให้อดอาหาร ให้กลับไปสูตรเดิมก่อน แล้วปรึกษาสัตวแพทย์ทันที
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
⚠️
Disclaimer
ข้อมูลบนเว็บไซต์นี้มีไว้เพื่อเป็นข้อมูลทั่วไปเพื่อประกอบการตัดสินใจ ทางเว็บไซต์ไม่รับผิดชอบต่อความเสียหายใดๆ ที่เกิดขึ้นจากการใช้ข้อมูลบนเว็บไซต์นี้ กรุณาปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนตัดสินใจตามข้อมูลที่ได้รับ
ArticleID: 2255
อัปเดต: พ.ศ. 2568 • อ่านง่ายสำหรับทาสแมวที่ต้องตัดสินใจเรื่องสำคัญ
Kawaiibear.com เป็นเว็บไซต์เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงแสนรัก ใจกลางภารกิจของเราคือความมุ่งมั่นในการให้ข้อมูล และคำแนะนำที่เชื่อถือได้เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง ทีมงานของเราประกอบด้วยกลุ่มคนที่รักสัตว์ที่พร้อมให้ข้อมูลและคำแนะนำที่มีคุณภาพ ภารกิจของเราเริ่มต้นจากวิสัยทัศน์ในการสร้างแพลตฟอร์มที่ผู้รักสัตว์สามารถพึ่งพาได้ ในการค้นหาข้อมูลและผลิตภัณฑ์ที่ดีที่สุดสำหรับเพื่อนรักสี่ขา เราเข้าใจถึงความแตกต่างในความต้องการของสัตว์เลี้ยงแต่ละชนิด เราจึงทุ่มเทในการให้นำเสนอคำแนะนำที่ชัดเจน กระชับ เราเจาะลึกลงไปในผลิตภัณฑ์และข้อมูลเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง เพื่อนำเสนอข้อมูลเชิงลึกที่ครอบคลุม ที่นี่ไม่ได้เป็นเพียงแค่เว็บไซต์ แต่เป็นชุมชนของผู้ที่รักสัตว์ และต้องการเลือกสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับสัตว์เลี้ยงแสนรัก และเต็มไปด้วยความสุขสำหรับทุกคน


















